© Esen, Esin, 2019, “Japonya’da Yeni Bir Dönem Başlıyor: Reiwa, esinesen.com A New Era in Japan: Reiwa] (19.04.2019’da yazıldı. 30.04.2019’da yayınlandı) (Yazının  tam metnine linkten ulaşabilirsiniz) Aşağıda özeti bulunuyor.

Japonya’da 1 Mayıs 2019’da yeni İmparator’un tahta çıkışıyla birlikte yeni bir hükümranlık dönemi başladı. Japonya’da bizim bildiğimiz tarihlendirme sistemiyle birlikte kullanılan bu dönemlere, özel bir isim veriliyor. Yeni hükümranlık dönemi Reiwa olarak adlandırıldı. Günümüzde, hükümranlık dönem isminin belirlenmesinde İmparator’un resmi olarak söz hakkı bulunmuyor, hükümet tarafından belirleniyor. Bir grup uzman tarafından kabineye sunulan öneriler arasından seçilen Reiwa ismi, Japon tarihinde ilk defa bir Çin Klasiğinden değil, Japonlarca oluşturulan bir eserden (Man'yōshū Şiir Antolojisi) seçildi. Ancak not olarak düşmeliyim ki, bu imlerin seçildiği metin, Japonca değil, Çince (kundoku) yazılmış ve Çin etkisinde oluşturmuş (Bu konuyu yazıda ele alıyorum). Reiwa ismine kaynak olan metnin içeriği ve Japon Başbakanı Abe’nin, yeni dönem ismini tanıtırken yaptığı konuşmayı temel alan pek çok kişi, bu dönem ismini siyasi görüşlerden uzak, doğa ve insan uyumu ile barış kavramlarına vurgu yapan bir seçim olarak yorumladı. Man'yōshū alanında çalışmalarını sürdüren biri olarak, metni ve yapılan konuşmaları analiz ederek, bu seçimin ilk bakışta okunan anlamının yanısıra, İmparatoru ön plana koyan, vatanseverlik duygularını vurgulayan bir seçim de olabileceği sonucunu çıkardım.

Japonya tarihinin önemli dönüşümlerinden birine tanıklık ediyoruz. Yeni İmparatorla birlikte yeni hükümranlık dönemi de başlıyor: Reiwa. Yeni dönem ismini tanıtırken yapılan açıklamada Reiwa adının Man’yōshū’dan seçildiği belirtildi. Man’yōshū Şiir Antolojisi, günümüze ulaşmış en eski Japonca kitap.

En heyecanlandığım, en şaşırdığım şey yeni dönem isminin kaynağı olan metne, benim bir yıl önce (Mart 2018) Japon şiiriyle ilgili hazırladığım bir video sunumda yer vermiş olmamdı. Yani, yeni dönem isminin açıklanmasından bir yıl önce bu metin Türkçe olarak İstanbul, Trabzon, Sivas ve Konya’daki çeşitli etkinliklerde benim çevirimle, benim sesimle yer almıştı. Man’yōshū’da yer alan 4500’den fazla Japonca şiir ve Çince notların sayısını düşündüğümüzde ne özel bir tesadüf bu. Sanki yüreklendirici bir hediye gibi, yıllardır sürdürdüğüm Man’yōshū çalışmalarıma.

Bir Man’yōshū araştırmacısı olarak günler süren okumalar ve araştırmalar yaptım, bu açıklama üzerine. Nasıl düşünülmüş, nasıl seçilmiş? Arkasındaki dünya görüşü neyi yansıtıyor? Çok keyifliydi tüm bunların peşinden gitmek. O kadar yoğun bir düşünme süreciydi ki yazmadan olmadı.

Japon kültürünü kadim çağlarından itibaren pek çok açıdan ele alan biri olarak söyleyebilirim ki, tıpkı eski Japon şiirlerinde, sözcük seçimleriyle, şiirin pek çok farklı anlamlarda okunmasını sağlayan; bir şeyi başka bir şeyle anlatmaya meyilli, bahçelerinin peyzajına bile bir dünya görüşü sığdırmayı sağlayan, o çok katmanlı, ince bir zekayı yansıtan Japon düşüncesi gibi, Reiwa isminin seçiminde pek çok anlam katmanı aramak gerek. Bu yazıda bu anlam katmanlarının peşinden gittim.

© Esen, Esin, 2019, “Japonya’da Yeni Bir Dönem Başlıyor: Reiwa, esinesen.com A New Era in Japan: Reiwa] (19.04.2019’da yazıldı. 30.04.2019’da yayınlandı) (Yazının  tam metnine linkten ulaşabilirsiniz) Yukarıda özeti bulunuyor.